سخنان شنیدنی مدیر عامل شرکت کشت و صنعت روژین تاک در نشست یک تجربه:
کد بانو ها و خانم های خانه کارشناسان کیفیت و تضمین کننده فروش ما هستند
تازه ها
به مناسبت روز دانشجو
تنها تشکل دانشجویی که امروز بیشترین اعضای دانشجویی را در خود جای داده است «تشکل دانشجویان بی‌تشکل» است که هیچ علاقه‌ای برای حضور در هیچ تشکلی ندارند و سعی می‌کنند فعالیت‌های دانشجویی خود را به صورت انفرادی پیش ببرند.
ماه آذر با دانشجویان پیوند دیرین دارد و سالیان درازی است که شانزدهمین روز از این ماه را برای گرامیداشت این افراد اثرگذار جامعه گرامی می‌داریم.
دانشجویان در تاریخ نزدیک به صدساله ایران همواره نقش مهم و سرنوشت‌سازی ایفا کرده‌اند و به واقع موتور محرک جامعه بوده‌اند. آنها نشان دادند که علم فقط محصور در دانشگاه نیست و با جامعه پیوند دارد و می‌تواند اثربخش باشد.
تشکل‌های دانشجویی همیشه نقطه کانونی و اتصال بین جامعه و دانشگاه بوده و دغدغه‌ها و انتظارات سیاسی و اجتماعی را در دانشگاه پیگیری و مطرح کرده‌اند اما چنین احساس می‌شود که روزگار تغییر کرده است و تشکل‌های دانشجویی دیگر مانند سابق، آن شور و حرارتی که همیشه داشتند را ندارند.
بررسی علت این رخداد نیازمند پژوهش‌های دقیق جامعه‌شناسانه است اما روز دانشجو و ۱۶ آذر بهانه‌ای شده است تا خبرنگار ایکنا در گفت‌وگو با دانشجویان دانشکده‌های مختلف دانشگاه تهران به این مهم بپردازد که وضعیت تشکل‌ها و فعالیت‌های دانشجویی چگونه است و دانشجویان چه دیدگاهی نسبت به تشکل‌ها دارند؟
در ادامه این گزارش مشروح گفت‌وگو با ۹ دانشجو از رشته‌های مختلف را می‌خوانید که نظرات خود را درباره تشکل‌ها و فعالیت‌های دانشجویی مطرح کردند.
جدایی تشکل‌ها از فضای درس و تحصیل
مهدیه حسینی، دانشجوی ترم یک مقطع کارشناسی رشته فلسفه دانشگاه تهران درباره تشکل‌های دانشجویی بیان کرد: تاکنون عضو تشکلی نشده‌ام. تشکل‌های دانشجویی به ما معرفی شده است اما اگر آگاهی نسبت به تشکل‌ها بیشتر شود قطعاً عضو خواهم شد. انجمن علمی دانشکده برنامه‌هایی را برگزار می‌کند که تا به حال شرکت نکرده‌ام ولی مشارکت در این فعالیت‌ها را دوست دارم.
وی ادامه داد: به نظرم به دلیل اینکه تشکل‌ها از فضای درس و تحصیل جدا هستند به آنها اهمیتی داده نمی‌شود. موضوعی که دوست دارم بیان کنم این است که دولت‌ها به فلسفه اهمیتی نمی‌دهند اما تحصیل در دانشگاه تهران در رشته فلسفه برای من افتخار است. یکی از انتقادات من این است که برای رشته فلسفه در دانشگاه شغلی تعریف نشده و یکی از کارهایی که تشکل‌ها می‌توانند انجام دهند پیگیری کردن این موضوع است که چرا شغلی برای دانش‌آموختگان فلسفه در نظر گرفته نشده است؟
این دانشجوی فلسفه اضافه کرد: مسئه شغل باعث شده است تا بیشتر دانشجویانی که به دانشگاه می‌آیند که فلسفه بخوانند هدفشان این باشد که بعد از فارغ‌التحصیلی از کشور مهاجرت کنند؛ زیرا به فلسفه در خارج از کشور بیشتر اهمیت داده می‌شود. فلسفه پایه و اساس اندیشه یک فرهنگ است؛ وقتی به این رشته اهمیت داده نشود و جایگاهی برای آن نباشد باید با مشکلات و مسائل مختلفی دست‌‌وپنجه نرم کنیم و به وضعیت کنونی دچار می‌شویم که همه از آن آگاهیم. امیدوارم به این رشته اهمیت داده شود.
توجه به مشکلات اساسی دانشجویان
فاطمه حسن‌زاده، دانشجوی ترم یک فلسفه دانشگاه تهران درباره تجربه خود از حضور در یکی از تشکل‌های دانشجویی گفت: اکنون عضو تشکل بسیج علمی دانشجویی هستم. من قبلاً در بخش علمی بسیج فعالیت زیادی داشتم که یکی از دغدغه‌هایم بود. وقتی به دانشگاه وارد شدم انتظار بیشتری نسبت به تشکل‌ها و فعالیت‌های آنها داشتم. موضوعی که وجود دارد این است که فعالیت‌های تشکل‌ها بنیادی نیست و در حد برگزاری کلاس‌هایی مانند زبان تخصصی یا برنامه‌های عزاداری است.
وی ادامه داد: تشکل‌ها باید به مشکلات اساسی دانشجویان بپردازند مثل کمبودهایی که هر دانشکده دارد. یکسری پیش‌نیازها در دانشگاه وجود دارد که باید به آنها پرداخت. متأسفانه دانشگاه و تشکل‌ها نسبت به برآورده کردن نیازهای دانشجویان بی‌تفاوت هستند. معمولاً به رشته علوم انسانی به عنوان یک رشته حاشیه‌ای نگاه می‌کنند و شغل و درآمدی برای دانش‌آموختگان این رشته در نظر گرفته نشده است.
توجه به درس و تحصیل علت بی‌رغبتی دانشجویان به تشکل‌ها
مهدی جمال‌پور، دانشجوی ترم یک مقطع ارشد مترجمی زبان عربی دانشگاه تهران درباره تشکل‌های دانشجویی بیان کرد: تشکل‌های دانشجویی در کنار فعالیت درسی که دانشجویان دارند یک فعالیت جانبی محسوب می‌شوند یعنی اگر دانشجو بخواهد در هر زمینه‌ای رشد و پیشرفت داشته باشد می‌تواند در کنار تحصیل و بسته به سلیقه خود در هر کدام از تشکل‌ها در بخش‌های مختلف فعالیت کند.
وی ادامه داد: من در دوره کارشناسی دبیر انجمن علمی زبان و ادبیات عربی بوده‌ام. متأسفانه دانشجویان رغبتی که مورد انتظار بود به حضور در تشکل‌ها نداشتند با توجه به اینکه در جذب دانشجوها در انجمن و فعالیت‌های دانشجویی اقدام مثبتی انجام دادیم ولی آن طور که باید و شاید شاهد رغبتی نبودیم. فعالیت در تشکل‌ها یک روحیه خاصی می‌طلبد و شاید بسیاری نمی‌خواهند به تحصیلشان آسیبی برسد و به همین دلیل از فعالیت خودجوش در این تشکل‌ها پرهیز می‌کنند. من در این حوزه دغدغه دارم و با توجه به اینکه تازه به مقطع ارشد وارد شده‌ام در آینده حتماً در تشکل‌ها فعالیت خواهم کرد.
توجه به نیاز دانشجو عامل جذب تشکل‌ها
مهدی خالقی، دانشجوی ترم سوم مقطع ارشد رشته باستان شناسی دانشگاه تهران و عضو کانون گردشگری دانشگاه تهران درباره تجربه خود از حضور در تشکل‌های دانشجویی بیان کرد: ما تلاش کردیم تا به صورت فعال و زنده هویت دانشجو را در دانشگاه و جامعه مشخص کنیم و یکسری فعالیت‌هایی انجام دهیم تا دانشجو وجهه خود را هم به مسئولان دانشگاه، سایر دانشجویان و به مردم نشان دهد.
وی ادامه داد: برای جذب دانشجوها در تشکل‌ها باید اقدامی صورت بگیرد که مورد نیاز دانشجو باشد در این صورت دانشجو جذب خواهد شد. باید در این رابطه پژوهش کرد و سلایق دانشجوها را به دست بیاوریم و با توجه به سلایق برنامه‌هایی را تعریف کنیم تا آنها را جذب کنیم. دانشگاه پویا است اما دانشجو به الگو و هدف احتیاج دارد تا بتواند جامعه را بسازد. جامعه دانشگاهی ما رو به بهبود است اما این وضعیت برای ارتقاء باید مدیریت شود.
تمایل بیشتر دانشجویان به انجمنهای علمی نسبت به سایر تشکل‌ها
هادی جمشیدی، دانشجوی ترم پنج مقطع کارشناسی رشته فلسفه دانشگاه تهران درباره تشکل‌های دانشجویی گفت: خیلی سعی کردم تا عضو تشکل صنفی دانشکده شوم و در راستای کمک به خدمات رفاهی دانشکده فعالیت کنم ولی متأسفانه به دلیل حضور نیافتن دانشجویان رأی لازم به دست نیامد. این موضوع نشان دهنده این است که دانشجویان رغبتی به حضور در تشکل‌ها و رأی‌گیری‌های دانشگاهی ندارند. بیشتر دانشجویان درگیر مسائل تحصیلی هستند.
وی ادامه داد: فعالیت انجمن علمی دانشکده در مقایسه با سایر تشکل‌های دانشجویی بهتر است و دانشجوها به فعالیت در انجمنهای علمی رغبت بیشتری دارند زیرا به موضوعات اصلی یک دانشجو مثل برگزاری نشست‌های علمی می‌پردازد. من تا سال پیش دغدغه داشتم تا دانشجویان را جذب حضور در تشکل‌ها کنم تا بتوانیم یک رفتار جمعی داشته باشیم و فعال باشیم اما من هم دیگر رغبتی ندارم در صورتی که تلاش‌های بسیاری کردم تا شورای صنفی ایجاد شود ولی به دلیل رأی نیاوردن این شورا تشکیل نشد. جمع و فعالیت‌های جمعی مانند سابق دارای اهمیت بالایی نیست و بیشتر فعالیت‌ها فردی شده است.
تأثیرگذاری دانشجوی دغدغه‌مند با شرکت در تشکل‌ها
یاسین صباغیان، دانشجوی ترم هفت مقطع کارشناسی رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران و دبیر کانون ایران شناسی درباره تجربه خود از تشکل‌های دانشجویی بیان کرد: موضوعی که درباره تشکل‌های دانشجوی واضح است این است که رغبت به فعالیت‌های دانشجویی در دانشکده به دلیل تسلط برخی از گروه‌ها و جهت‌گیری‌های سیاسی در این سال‌ها کم شده است؛ زیرا یکسری از گروه‌های فکری در دانشکده مسلط هستند و اجازه بروز و ظهور جهت‌گیری‌های فکری متفاوت را نمی‌دهند و با کار شکنی‌هایی که وجود دارد مانع بروز و ظهور فعالیت‌های دانشجویی می‌شوند.
وی ادامه داد: ما در کانون ایران شناسی سعی کردیم تا دریچه جدیدی از حیث فعالیت‌های دانشجویی را باز کنیم که خوشبختانه طی این دو سال مشاهده کردیم رغبت به مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی، هنری و علمی دانشجویی زیادتر شده است؛ چون سعی کردیم تحت عنوان این کانون، مفهوم ایران را به عنوان اصل قرار دهیم که بر سر آن توافق و اشتراک نظر وجود دارد. احساس می‌کنم طی یک سال گذشته رغبت دانشجویان به شرکت در فعالیت‌های دانشجویی بیشتر شده است.
این دانشجوی علوم سیاسی اضافه کرد: دانشجویان علاقه‌مند به فعالیت در تشکل‌ها هستند اما نگاه‌های سیاسی مانع این فعالیت‌ها می‌شود. اکنون کانون ایران شناسی در بین کانون‌های فرهنگی کل دانشگاه بیشترین اعضای شورای عمومی را دارد و اقبال به کانون ایران شناسی در این یک سال گذشته زیاد بوده است. فکر می‌کنم مهم‌ترین تجربه‌ای که دانشجویان کارشناسی از دوران دانشجویی خود می‌توانند داشته باشند همین فعالیت‌های دانشجویی است؛ یعنی اگر قصد دانشجو این باشد که به دانشگاه بیایید و فقط درس بخواند منزوی خواهد شد.
صباغیان تصریح کرد: تشکل‌های دانشجویی باعث می‌شوند تا دانشجوها به کارهای گروهی و فعالیت‌های فرهنگی و هنری اقبال بیشتری نشان دهند و همین موضوع موجب پیوند عمیق بین دانشجویان می‌شود؛ اگر برای دانشجو دغدغه‌ای وجود دارد که تأثیرگذار باشد راهکار آن شرکت در تشکل‌های دانشجویی است و این موضوع دانشکده را زنده نگه می‌دارد.
تذکر اساتید مبنی بر اولویت تحصیل
سینا جعفری مطلق، دانشجوی ترم یک مقطع کارشناسی دانشکده حقوق دانشگاه تهران گفت: هنوز در تشکلی عضو نشده‌ام و این موضوع برایم موضوعیت ندارد اما به نظرم دانشگاه فضایی بزرگتر از مدرسه است و با حضور در این فضاهای اجتماعی مثل تشکل‌ها می‌توان ارتباطات بیشتری پیدا کرد و حضور فعال در اجتماع را داشت. اساتید شرکت در تشکل‌ها را صریحاً رد نکرده‌اند ولی توصیه کرده‌اند که به موازات درس در این تشکل‌ها حضور داشته باشید اما تحصیل در اولویت باشد.
وی ادامه داد: طی چند مراسمی که برای نودانشجویان برگزار شده آشنایی با تشکل‌ها ایجاد شده است و اساتید با سابقه به یکسری از سؤالات دانشجویان پاسخ داده‌اند که مفید بود. اگر تشکل‌ها به نیاز دانشجویان توجه کنند؛ می‌توان استفاده مفیدی از آنها کرد ولی اکنون نمی‌توانم قضاوتی از تشکل‌ها داشته باشم اما احتمالاً در ترم‌های بالاتر در تشکل‌ها شرکت خواهم کرد.
این دانشجو افزود: موضوعی که برای دانشجویان می‌تواند مفید باشد این است که تشکل‌ها و انجمن‌ها درباره رشته‌ها و مباحث آنها، مخصوصاً در رشته‌های علوم انسانی حلقه‌های بحث بگذارند این بهترین کمکی است که می‌توانند به دانشجو کنند.
دغدغه‌های جدید و بی‌علاقگی دانشجویان به کارگروهی
بهاره لک، دانشجوی ترم هشت مقطع کارشناسی رشته علوم سیاسی و دبیر آموزش انجمن اسلامی دانشگاه تهران درباره تجربه خود از حضور در تشکل‌های دانشجویی گفت: وضعیت استقبال دانشجویان از تشکل‌ها خوب نیست و تمایل زیادی به حضور در تشکل‌ها وجود ندارد. ما خیلی به دنبال این هستیم تا بتوانیم دانشجویان را جذب کنیم اما با تلاش‌هایی که انجام داده‌ایم نتیجه زیادی نگرفته‌ایم.
وی ادامه داد: علت این اتفاق شرایط کشور و مسائل سیاسی مختلف است. نوعی که فعالیت می‌کنیم سبب می‌شود تا خیلی رغبت وجود نداشته باشد تا دانشجویان شرکت کنند. نکته دیگر اینکه سایر تشکل‌ها راحت‌تر فعالیت می‌کنند. علت نبود علاقه به حضور در تشکل‌ها سبکی است که دانش‌آموزان در مدارس رشد می‌کنند؛ زیرا کارگروهی تمرین نشده است و نقش آموزش و پرورش را می‌توانیم در این عرصه در نظر بگیریم.
این دانشجو افزود: ترس از برخی مسائلی که وجود دارد سبب می‌شود تا دانشجویان مسیر عادی تحصیلی خود را ادامه دهند و خود را درگیر مسائل مختلف از جمله مسائل سیاسی نکنند البته با توجه به اینکه این دانشکده علوم سیاسی است با این موضوع مواجه هستیم و اگر به سایر دانشکده‌ها نگاه کنیم تمایل به شرکت در تشکل‌ها بیشتر است.
وی با بیان اینکه برنامه‌های آموزشی و کارگاه‌های هنری و حلقه‌های کتاب‌خوانی در تشکل برگزار می‌کنیم گفت: با این حال رغبتی وجود ندارد و دانشجویان ترجیح می‌دهند تا وقت خود را به گونه دیگری پر کنند و حوصله شرکت در نشست‌های هنری مثل نقد فیلم و... ندارند؛ زیرا دغدغه‌های جدیدی برای دانشجوها به وجود آمده است که ترجیح می‌دهند به آنها بپردازند. دغدغه دانشجویان نسبت به قبل تغییر کرده است و حوادث سال‌های اخیر منجر شده تا دانشجویان از فعالیت‌های تشکلی فاصله بگیرند.
تشکل‌ها حلقه میانی جامعه، مسئولین سیاسی و دانشگاه
محسن احدزاده اقدم، دانشجوی ترم سه مقطع کارشناسی رشته علوم سیاسی و معاون علمی بسیج دانشجویی درباره تجربه خود از حضور در تشکل‌های دانشجویی بیان کرد: دانشجوها در دانشکده حقوق و علوم سیاسی به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ دانشجوهای علوم سیاسی بر حسب رشته خود دغدغه مباحث سیاسی دارند و نسبت به ورودی که هرساله دارند جذب نسبتاً خوبی وجود دارند ولی دانشجویان حقوق با توجه به ماهیت رشته خود که نیاز به درس خواندن بیشتری دارد تعداد بسیار کمتری جذب تشکل‌ها می‌شوند.
وی ادامه داد: گرایش دانشجویان مهم‌ترین عاملی است که سبب جذب آنها به تشکل‌ها می‌شود؛ دانشجویانی که ماهیت حزب‌اللهی دارند طبعاً جذب بسیج دانشجویی می‌شوند. جذب دانشجویان به بوم هر دانشکده مرتبط است در بعضی از دانشکده‌ها دانشجویان جذب فعالیت‌های سیاسی نمی‌شوند مثل دانشکده هنر که تشکل سیاسی قوی و تنومندی ندارد و عضوگیری خوبی هم ندارد.
این دانشجو با بیان اینکه وجود تشکل‌های دانشجویی ضرورت دارد گفت: دانشگاه دو ساحت دارد؛ یک ساحت به خود علم می‌پردازد و مسائل علم را حل می‌کند و ساحت دوم این است که ظهور و بروز بیرون از دانشگاه هم داشته باشد. زمانی یک علم شناخته می‌شود که بتواند مصائب و مشکلاتی جامعه را حل کند. تشکل‌ها یک حلقه میانی بین جامعه و مسئولین سیاسی و دانشگاه هستند که تأثیرگذاری بسیاری در مطرح شدن مسائل جامعه در دانشگاه را دارند تا بتوان راهکارهایی برای این مسائل در نظر گرفته شود.
وی ادامه داد: متأسفانه تشکل‌ها اکنون تأثیرگذاری و وزن سیاسی زیادی در سطح جامعه و کشور ندارند که این خنثی بودن تشکل‌ها عوامل مختلفی در سطح سیاست‌ورزی کشور دارد. از نظر اجتماعی در حوادث سال‌های ۸۸، ۹۸ و ۱۴۰۱ تشکل‌ها و فضای دانشجویی فعال بودند و تأثیرگذاری اجتماعی داشتند اما متأسفانه از وزن سیاسی تشکل‌ها کاسته شده است. علت بی‌رغبتی دانشجویان برای عضو نشدن در هیچ یک از تشکل‌ها بخشی بازمی‌گردد به اینکه فضای دانشگاه متأسفانه به سمتی می‌رود که دانشجوها کاملاً ایزوله می‌شوند و صرفاً درس می‌خوانند تا نمره بگیرند و مدارج ترقی را طی کنند.
احدزاده اقدم اضافه کرد: دانشجوها نسبت به ساحت بیرون دانشگاه بی‌توجه هستند و با مسائل جامعه ارتباط برقرار نمی‌کنند؛ این موضوع بازمی‌گردد به اینکه دانشجویان متأسفانه از نظر روانی، سیاسی و... در حال حرکت به سمت یک نوع اتمیزه شدن هستند و ارتباط‌های جمعی هم از سر دغدغه، هویت یا موضوع دیگری که بتواند ارزشمند باشد وجود ندارد و صرفاً یکسری دوستی‌های ساده شکل می‌گیرد که افراد خودشان در اولویت قرار دارند. تشکل‌ها جایی است که افراد جمع هستند و با هم مسئله‌ای را حل می‌کنند.
وی اظهار کرد: موضوع دیگر این است که با توجه به اینکه دانشجویان تشکل‌ها را سیاسی می‌دانند یک دید کاریکاتوری به آنها دارند که آنها یا وابسته به جریان اصلاح‌طلب یا اصول‌گرا هستند یا تشکل‌ها پادوهای قدرت‌های سیاسی هستند. این دید به شدت غلط است به همین دلیل دانشجوها می‌خواهد خود را خارج از این بازی تعریف کنند و بگویند که من هیچ کدام را قبول ندارم. متأسفانه هیچ بستری هم وجود ندارد که این دید کاریکاتوری حل شود یا در جای دیگری به صورت ساختاری و نظاممند فعالیت کنند به همین دلیل دانشجوها از تشکل‌ها فاصله می‌گیرند.
این دانشجو بیان کرد: ما باید این دید کاریکاتوری را تغییر دهیم که تشکل‌ها پادوی قدرت‌های سیاسی نیستند و حتی نسبت به همان‌هایی که منتسب می‌شویم حرف برای گفتن داریم و نقدهایی داریم؛ بنابراین باید این دید تغییر کند. تشکل‌ها تلاش می‌کنند یکسری اصلاحات را از پایین به بالا ناظر به هر فرد انجام دهند و هر تشکل بنا به دیدگاه‌هایی که دارند به یکسری از جریانات نزدیک‌تر هستند و از یکسری جریانات دور هستند.
پس از شنیدن صحبت‌های دانشجویان می‌توان دریافت که توجه اکثر آنها به موضوع درس و دغدغه‌های شخصی معطوف شده است و گویی تشکل‌های دانشجویی لازم است برای بازیابی آن شور و هیجانی که سابق داشتند، تغییر گفتمان دهند.
نگاه جمع‌گرا و اثرگذاری‌های بزرگ که در نسل‌های پیش وجود داشته در نسل کنونی متفاوت شده است. آنها سعی می‌کنند مشکلات و دغدغه‌های خود را به صورت انفرادی پیش ببرند تا اینکه در گروه‌ها و تشکل‌های بزرگ در کنار یکدیگر دغدغه‌های مشترک را مطرح کنند.
پس از این گفت‌وگوها می‌توان گفت که تنها تشکل دانشجویی که امروز بیشترین اعضای دانشجویی را در خود جای داده است «تشکل دانشجویان بی‌تشکل» است که هیچ علاقه‌ای برای حضور در هیچ تشکلی ندارند و سعی می‌کنند فعالیت‌های دانشجویی خود را به صورت انفرادی پیش ببرند. این دسته از دانشجویان عموماً چالش‌ها، دغدغه‌ها، مشکلات و علاقه‌مندی‌های مشترکی دارند اما به دلیل اینکه ساختاری نیافتند که بتواند به اصل دغدغه آنها پاسخ دهد گویی تشکل انفرادی خود را تأسیس کردند و در آن فعالیت می‌کنند.
نکته مهم و قابل توجه اینکه درست است که «تشکل دانشجویان بی‌تشکل» ساختار و نهاد مشخص جمعی ندارد اما ظرفیت همبستگی و اجتماع ذیل یک مجموعه بدون ساختار را دارد که می‌تواند تأثیرات بزرگی بگذارد.
گزارش از سجاد محمدیان،ایکنا
ارسال نظرات